Timor Wschodni: Szczepienia, malaria oraz inne potencjalne zagrożenia, czyli co zabrać i jak ważne są repelenty na komary w Timorze Wschodnim?
W Timorze Wschodnim występuje kilka groźnych chorób tropikalnych przenoszonych przez komary, moskity oraz muchy, na które do dnia dzisiejszego nie wynaleziono skutecznej szczepionki.Chrobry te stanowią poważne zagrożenia dla zdrowia,a w niektórych przypadkach mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Najgroźniejsze z nich to:
- Malaria,
- Denga,
- Chikungunya,
- Japońskie zapalenie mózgu,
- Filariozy.
Ryzyko wystąpienia malarii w Timorze Wschodnim jest duże, niezależnie od pory roku na terenie całego kraju.
- Malarię roznoszą komary z rodzaju Anopheles, których należy bezwzględnie unikać stosując repelenty marki Mugga DEET korzystać z moskitier oraz chemioprofilaktyki.
- Malaria występuje niezależnie od pory roku, a największe możliwe natężenie ukąszeń przez komary jest w porze deszczowej i podeszczowej.
- Malaria jest obecnie jedną z trzech najgroźniejszych, oprócz AIDS i gruźlicy, chorób zakaźnych w świecie. Liczbę nowych zachorowań szacuje się na 300-500 milionów rocznie, a liczbę zgonów na 1,5-2,7 milionów każdego roku.
- Denga to potencjalnie śmiertelna choroba wirusowa, przyjmująca postać gorączki krwotocznej występująca u ludzi. Patogenem odpowiedzialnym za wywołanie choroby są wirusy dengi z rodziny Flaviviridae, przenoszone przez komary z rodzaju Aedes.Należy bezwzględnie ich unikać stosując repelenty marki Mugga DEET oraz korzystać z moskitier. Do głównych objawów poza wysoką gorączką należą silne bóle i sztywność stawów. Występuje endemicznie w strefie subtropikalnej i tropikalnej. Ze względu na brak szczepionki i skutecznych leków antywirusowych możliwe jest tylko leczenie objawowe.
Mapa występowania malarii w Timorze Wschodnim ( źródło www.fitfortravel.nhs.uk )
JAKIE SZCZEPIENIA DO TIMORU WSCHODNIEGO?
Obowiązkowe szczepienia:
- przy podróży z Polski – nie obowiązują
- szczepienie przeciwko żółtej gorączce wymagane jest od osób przybywających bezpośrednio z rejonu występowania tej choroby
Szczepienia zalecane – przeciwko następującym chorobom:
- wirusowe zapalenie wątroby typu A
- wirusowe zapalenie wątroby typu B
- tężec + błonica
- dur brzuszny
- japońskie zapalenie mózgu
- choroba Heinego-Medina
- inne według zaleceń lekarza w bardzo rzadkich sytuacjach
CO ZABRAĆ DO TIMORU WSCHODNIEGO
Poniżej przedstawiamy podstawowy ekwipunek, jaki powinien zabrać każdy turysta do Timoru Wschodniego.
Repelenty na komary, moskity i inne insekty ( bez repelentów i leków malarycznych nawet nie myśl o wyjeździe – to podstawa – tym bardziej, że do dzisiaj nie ma szczepionki na malarię ). Timor Wschodni jest wyspą gdzie występuje malaria przenoszona przez komary.
Moskitiera przeciw komarom. W większości hotelów w standardzie są już moskitiery na łóżko, zdarzają się zazwyczaj zakurzone, brudne lub dziurawe. Zdarza się, że hotel nie ma takich moskitier lub będziemy spali pod namiotem. Moskitiera chroni życie, bo nie dopuszcza do śpiącego człowieka komarzyc szukających krwi.
Apteczka podróżna zawierająca leki przeciwbólowe, plastry, środki odkażające oraz leki łagodzące problemy żołądkowe szczególnie przeciw biegunce.Na safari, w parku, na plaży, itp. miejscach podczas skaleczenia będziemy często skazani tylko na siebie i podręczny ekwipunek medyczny.
Żel antybakteryjny do rąk oraz nawilżone chusteczki. Żel stosujemy przed posiłkiem wcierając w ręce, a w szczególności zawsze tam, gdzie nie mamy dostępu do bieżącej wody np. na safari, parku lub w toalecie. W toaletach przy drodze nie ma zazwyczaj papieru i mydła. Żel i chusteczki chronią nas przed bakteriami szczególnie przed tzw. chorobą brudnych rąk,która ma wiele nazw. Raz określana jest amebozą innym razem czerwonką. Zarazić się nią można wszędzie, jednak największe ryzyko zachorowania istnieje właśnie w krajach tropikalnych.Czerwonką zarazić się możemy pijąc wodę lub spożywając jedzenie, które zakażone jest cystami pasożyta (Entamoeba histolytica),gdy dostaną się one do organizmu mogą zaatakować m.in. płuca, wątrobę lub mózg. Najczęściej jednak atakują jelita powodując tzw. zespół jelitowy. Ta postać czerwonki jeśli nie jest odpowiednio leczona może doprowadzić nawet do zgonu.
Emulsje do opalania z filtrem UVA/UVB min. SPF50 oraz pomadki do ust. W strefie równikowej i podrównikowej jest bardzo ostre słońce i suche powietrze, które szybko może doprowadzić do poparzeń skóry, przegrzania ,a nawet udarów. Pamiętaj o smarowaniu balsamem uszu,a pomadkami ochronnymi ust, które najczęściej i najszybciej ulegają przesuszeniu i poparzeniu.
Okulary przeciwsłoneczne,a osoby z wadą wzroku-druga para okularów.
Książeczkę szczepień międzynarodowych- (między innymi zalecane szczepienie przeciw żółtej febrze)
Woreczki foliowe strunowe lub typu ZIPP, które w czasie safari skutecznie chroniące rzeczy podręczne przed pyłem
Przewodnik z mapą o danym kraju w naszym języku – dobrze wiedzieć gdzie jesteśmy i jakie są zwyczaje danego kraju.
Ważny paszport (minimum 6 miesięcy od daty wyjazdu z terytorium kraju zagranicznego).
Kserokopię dowodu osobistego i paszportu
Numery telefonów do lekarzy chorób tropikalnych w Polsce ( są w zakładce Lekarze chorób tropikalnych) oraz do ambasad i konsulatów. Poziom medycyny w krajach tropikalnych jest zazwyczaj niski dlatego w razie problemów lepiej kontaktować się z lekarzem w Polsce lub najbliższym konsulatem.
Kamera, aparat fotograficzny, lornetka, latarka, zapasowe baterie do aparatu oraz karta pamięci.
Karty kredytowe (najczęściej akceptowane są Visa, MasterCard, American Express).
Zaświadczenie medyczne (w języku angielskim), jeśli chorujecie Państwo na jakiś poważne schorzenia
Należy rozważyć zakup dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego (ubezpieczenie kosztów transportu, leczenia, następstw nieszczęśliwych wypadków)
Małe saszetki, torebki z suwakiem na dokumenty i pieniądze oraz jakiś plecak szczególnie przyda się na Safari. Dokumenty należy trzymać albo hotelowym sejfie albo zawsze blisko siebie – najwięcej złodziei jest na bazarach.
Odzież powinna być lekka, przewiewna i w jasnych kolorach. Powinniśmy zabrać długie spodnie,szorty,polar,sweter albo lekka kurtka,kostium kąpielowy, koszula z krótkim rękawem, koszula z długim rękawem, buty zakryte trekingowe lub adidasy,sandały,kapelusz albo czapka ( chronią nas przed groźnym słońcem ), płaszcz przeciwdeszczowy (wszystko z tkanin przewiewnych)
PROFILAKTYKA PODCZAS POBYTU W TIMORZE WSCHODNIM
Nie brodzić i kąpać się w zbiornikach ze stojącą wodą: Zbiorniki ze stojącą wodą (jeziora,kanały,stawy,kałuże,sadzawki) to ulubiona kryjówka ślimaków przenoszących bilharcjozę (po malarii najczęściej występująca choroba tropikalna na świecie). Obecnie cierpi na nią 200-300 mln ludzi. Larwy przywry przenikają do organizmu człowieka przez skórę, do powierzchownych naczyń krwionośnych. Przekształca się w migrujące stadium rozwojowe – schistosomulę, która dostaje się wraz z krwią do płuc, lewej części serca, dużego krwiobiegu i w końcu do wątroby. Wątroba jest miejscem osiągnięcia dojrzałości płciowej.
Spożywać żywność i wodę wyłącznie z kontrolowanych źródeł: Myć ręce wodą z mydłem przed każdym posiłkiem i stosować żele antybakteryjne z minimalną zawartością alkoholu 60%.W terenie,gdzie nie mamy dostępu do wody zawsze stosujemy żele.Pić tylko i wyłącznie wodę butelkowaną lub przegotowaną.Unikać spożycia napojów i drinków z lodem niewiadomego pochodzenia.Unikać spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, że były pasteryzowane oraz żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców.Uważajmy na świeżo wyciskane soki.Unikajmy surowych warzyw (zwłaszcza liściastych), sałatek, owoców morza, mięsa, majonezu i lodów. Owoce myjemy i obieramy własnoręcznie. Jedzmy potrawy gotowane, pieczone lub smażone.
Unikać obrażeń ciała i drobnych skaleczeń: Unikać kontaktów z lokalnymi zwierzętami,a w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę, należy jak najszybciej przemyć ranę wodą utlenioną lub wodą z mydłem i skierować się do placówki służby zdrowia.Unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka, iniekcji niesterylnymi igłami ( zagrożenie zakażeniem HIV, WZW typu B, C). Unikać chodzenia boso po ziemi, gdzie istnieje ryzyko zakażenia (choroby pasożytnicze, np. zespół larwy wędrującej ), picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu, jazdy przepełnionymi autobusami i mikrobusami.Zawsze zapinać pasy bezpieczeństwa i stosować foteliki samochodowe dla dzieci, korzystać z kasków podczas jazdy rowerami i motocyklami,korzystać z kasków podczas wycieczek w skalne góry.Dbać o higienę ciała.Stosować prezerwatywy, a najlepiej unikać stosunków seksualnych ( zagrożenie zakażeniem HIV, WZW typu B, C, choroby skórne).
A CO PO POWROCIE?
TIMOR WSCHODNI (Republika Demokratyczna Timoru Wschodniego)
Stolica: Dili
Waluta: dolar amerykański (USD)
Języki urzędowe: tetum, portugalski
Inne języki: indonezyjski, angielski
WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE.
Posiadanie wizy przed wyjazdem na Timor nie jest wymagane – 30 dniową wizę turystyczną lub biznesową wykupuje się na lotnisku w Dili za 30USD. Nie ma możliwości uzyskania wizy wjazdowej na lądowej granicy timorsko – indonezyjskiej (Atambua). W przypadku dłuższego pobytu należy złożyć wniosek w urzędzie imigracyjnym w Dili. Przy wjeździe paszport musi być ważny przez minimum 6 miesięcy od daty wystawienia wizy. Na żądanie urzędnika imigracyjnego należy okazać bilet powrotny lub uprawniający do dalszej podróży. Przy wyjeździe z Timoru obowiązuje podatek wyjazdowy w wysokości 10 USD. Należy pamiętać, że przepisy imigracyjne na Timorze ulegają ciągłym zmianom.
PRZEPISY CELNE
Nie ma ograniczeń co do wwozu lub wywozu obcych środków płatniczych. Obowiązuje wypełnienie deklaracji celnej na granicy i zgłoszenie wwozu kwoty większej niż 1000 USD. Nadal bardzo niewiele punktów usługowych na Timorze akceptuje karty płatnicze.
PRZEPISY PRAWNE
Za posiadanie, przywóz lub wywóz narkotyków grożą bardzo surowe kary. Zabroniony jest również wywóz rzadkich gatunków lokalnej fauny i flory.
UBEZPIECZENIE
Nie należy udawać się w podróż zagraniczną bez ważnego ubezpieczenia od kosztów leczenia. W przypadku Timoru, szczególnie istotne jest aby wykupiona polisa ubezpieczeniowa obejmowała również pokrycie kosztów ewentualnej ewakuacji medycznej. Na Timorze brakuje podstawowej opieki medycznej i poważniejsze urazy lub choroby leczone są w szpitalach australijskich lub w Singapurze
SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA
Na Timorze Wschodnim powszechnie występują malaria i gorączka krwotoczna denga, okazjonalnie: japońskie zapalenie mózgu (encephalitis – istnieje możliwość wcześniejszego szczepienia). Powszechnie występują takie choroby jak gruźlica, tyfus i żółtaczka. Zalecane jest picie wody butelkowanej lub przegotowanej, unikanie w napojach, kostek lodu oraz surowych i niedogotowanych potraw. Zalecana jest wizyta lekarska co najmniej miesiąc przed wyjazdem.
PODRÓŻOWANIE PO KRAJU
Na skutek konfliktu zbrojnego z wojskami indonezyjskimi w latach 1999-2002, zamieszek w 2006 r. oraz wieloletnich zaniedbań inwestycyjnych korzystanie z dróg poza stolicą jest bardzo uciążliwe, a w porze deszczowej wręcz niemożliwe. Międzynarodowe prawo jazdy jest uznawane niemniej zaleca się korzystanie z samochodu z wynajętym miejscowym kierowcą.
BEZPIECZEŃSTWO
Zagrożenie przestępczością pospolitą (kradzieże i rozboje) nie jest duże. Należy pamiętać o ostrożności podczas jazdy autobusami (kradzieże kieszonkowe) i taksówkami. W miarę możliwości należy unikać samotnego podróżowania oraz unikać podróży w nocy.
Sytuacja polityczna obecnie oceniana jest jako stabilna ale zawsze istnieje ryzyko niepokojów społecznych. Do ostatnich poważnych zamieszek doszło w 2006 i 2008 r.
Timor leży w strefie sejsmicznej i trzęsienia ziemi są zjawiskiem częstym. W porze deszczowej (listopad – kwiecień) zdarzają się gwałtowne powodzie oraz osunięcia ziemi.
INNE PRZYDATNE INFORMACJE
Na Timorze Wschodnim dominuje katolicyzm (98%). Inne wyznania to islam, protestantyzm, hinduizm, animizm.
PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE
Państwo podlega kompetencji terytorialnej Ambasady RP w Dżakarcie (Indonezja).
Honorowy Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Dili
Konsul Honorowy : Sakib Awan (język konsula angielski, portugalski, indonezyjski)
Timor Wschodni, Dili, Rua S. Jose, Delta 1, Comoro,
Tel.: +670 3312264 Faks: +670 3312263
Powyższe informacje opierają się na stanie wiedzy z dnia publikacji i mogą ulec zmianie bez powiadomienia.